Autor artykułu: Dietetyk Anna Guzy
Jelita mogą odegrać znaczącą rolę w wyglądzie twojej skóry, która jest największym organem ciała, a jej zdrowie i wygląd często odzwierciedlają stan zdrowia jelit. W tym artykule dowiesz się, dlaczego dbanie o jelita może przynieść korzyści w postaci zdrowszej i piękniejszej skóry.
Czym jest mikrobiom jelitowy?
Mikrobiom jelitowy jest zbiorem mikroorganizmów, przede wszystkim bakterii, które zasiedlają jelita. Jest integralną częścią przewodu pokarmowego i wpływa na zdrowie całego organizmu, w tym na wygląd skóry. Pełni on wiele kluczowych funkcji w organizmie, oto niektóre z nich:
bierze udział w trawieniu i przyswajaniu substancji odżywczych z pożywienia;
wpływa na układ odpornościowy, pomagając w walce z infekcjami;
niektóre bakterie jelitowe posiadają zdolność produkcji witamin;
utrudnia rozmnażanie się patogenów;
wpływa na nastrój oraz zdrowie psychiczne.
Oś jelita-mózg-skóra
Koncepcja oś jelita-mózg-skóra została wprowadzona w 2016 roku przez Areka i wsp. Podkreśla kompleksowe powiązanie pomiędzy tymi organami, które oddziałują pomiędzy sobą wpływając na zdrowie organizmu. Zakłócenie homeostazy jednego z układów może negatywnie wpłynąć na pracę pozostałych układów. Najnowsze badania wskazują, że dysbioza jelitowa może zaburzać funkcjonowanie osi jelita-mózg-skóra, a co za tym idzie zwiększać ryzyko reakcji zapalnych, które mogą nasilać trądzik, łuszczycę, atopowe zapalenie skóry, pokrzywkę czy bielactwo nabyte
Wpływ diety na jelita i skórę
Dieta ma ogromny wpływ na zdrowie jelit i wygląd skóry, aby wesprzeć ich i zmniejszyć stan zapalny powinna być przede wszystkim różnorodna. Do produktów działających korzystnie zarówno na mikrobiom, jak i skórę należą:
warzywa i owoce
błonnik pokarmowy
produkty pełnoziarniste
orzechy, pestki
nasiona roślin strączkowych
produkty probiotyczne; jogurt, kefir, kapusta kiszona
odpowiednia ilość wody
zdrowe tłuszcze - przede wszystkim Omega-3, które hamują produkcję mediatorów stanu zapalnego
Co zakłóca równowagę mikrobiomu?
Codziennie jesteśmy narażeni na czynniki zewnętrzne mogące zakłócić harmonię mikrobiomu. Faktorami tymi są: żywność przetworzona, bogata w cukry proste i tłuszcze nasycone, żywność o wysokim indeksie glikemicznym, czerwone mięso, stosowanie antybiotyków, stres, zbyt krótki sen, infekcje pasożytnicze, grzybicze i bakteryjne, zaburzenia gospodarki węglowodanowej, a także nietolerancje pokarmowe. Czynniki te mogą radykalnie zmieniać skład i aktywność mikrobioty jelitowej, prowadząc do zwiększonej przepuszczalności jelit i upośledzonego wchłaniania składników odżywczych, co może objawiać się chorobami skóry.
Odpowiednie nawilżenie skóry
Woda odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia jelit, picie jej w odpowiednich ilościach pomaga w zachowaniu różnorodnej i korzystnej mikrobioty. Woda jest również niezbędna do trawienia pokarmu, ponieważ pomaga rozkładać pożywienie i umożliwia przyswajanie składników odżywczych. Potrzebna jest też do produkcji śliny, która jest niezbędna do rozkładania stałych pokarmów i utrzymania zdrowia jamy ustnej, pomaga w utrzymaniu jędrnej skóry, nawilżeniu stawów i rdzenia kręgowego, co zapobiega stanom zapalnym. Regularne spożywanie płynów poprawia konsystencję kału, ułatwia jego wydalanie, a także zapobiega zaparciom. Należy zauważyć, że zapotrzebowanie na wodę różni się w zależności od osoby i zależy od czynników takich jak aktywność fizyczna, klimat, masa i wysokość ciała.
Probiotyki a zmiany skórne
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) probiotyki są „ żywymi mikroorganizmami, które, gdy są podawane w odpowiednich ilościach przynoszą korzyść zdrowotna dla organizmu”. W niektórych przypadkach suplementacja może być korzystna dla zdrowia jelit i skóry. Probiotyki mogą pomóc w przywróceniu równowagi mikrobiomu, a to z kolei może wpłynąć na redukcję stanów zapalnych i poprawę wyglądu skóry. Nie zauważono natomiast korzystnego działania w przypadku atopowego zapalenia skóry.
Podsumowanie
Jelita i skóra są bardziej powiązane, niż mogłoby się wydawać. Dbając o zdrowie jelit poprzez odpowiednią dietę, nawodnienie i ewentualną suplementację, możesz poprawić wygląd swojej skóry i poczuć się zdrowszym. Jednak pamiętaj, że każdy organizm jest inny i warto dostosować strategię do swoich indywidualnych potrzeb. Zdrowe jelita to klucz do pięknej skóry, więc warto dbać o nie na co dzień.
Bibliografia:
Widhiati S, Purnomosari D, Wibawa T, Soebono H. The role of gut microbiome in inflammatory skin disorders: A systematic review. Dermatol Reports. 2022; 14(1): 9188.
Salem I, Ramser A, Isham N, Ghannoum M.A. The Gut Microbiome as a Major Regulator of the Gut-Skin Axis. Front Microbiol. 2018; 9: 1459.
Baldwin H, Tan J. Effects of Diet on Acne and Its Response to Treatment. Am J Clin Dermatol. 2021 Jan;22(1):55-65.
Palma L. Marques L.T. Bujan J. Rodrigues L.M. Dietary water affects human skin hydration and biomechanics. Clin Cosmet Investig Dermatol. 2015; 8: 413–421.
Baquerizo Nole KL, Yim E, Keri JE. Probiotics and prebiotics in dermatology. J Am Acad Dermatol 2014; 71: 814–21.
Lunjani N, Hlela C, O'Mahony L. Microbiome and skin biology. Curr Opin Allergy Clin Immunol 2019; 19: 328–33.
Maguire M MG. The role of microbiota, and probiotics and prebiotics in skin health. Arch Dermatol Res 2017; 309: 411–21.
Musthaq S, Mazuy A, Jakus J. The microbiome in dermatology. Clin Dermatol 2018; 36: 390–8.
Yamazaki Y, Nakamura Y, Nunez G. Role of the microbiota in skin immunity and atopic dermatitis. Allergol Int 2017; 66: 539–44.
Ellis SR, Nguyen M, Vaughn AR, Notay M, Burney WA, Sandhu S, et al. The skin and gut microbiome and its role in common dermatologic conditions. Microorganisms 2019; 7: 550.
Bruno A, Sandionigi A, Bernasconi M, Panio A, Labra M, Casiraghi M. Changes in the Drinking Water Microbiome: Effects of Water Treatments Along the Flow of Two Drinking Water Treatment Plants in a Urbanized Area, Milan (Italy). Front. Microbiol, 2018.
UN-Water. Summary progress update 2021: SDG 6 – water and sanitation for all.